اولین فصل این پژوهش گفتار آغازین، بیان مسئله، طرح و تحدید موضوع، اهداف اصلی و فرعی، اهمیت موضوع تحقیق و ضرورت انجام پژوهش را شامل می شود. در گفتار آغازین درباره مطالعه ی جهان اسلام، نقش آن در جهان، کلیت و گستردگی آن و مسائل مهم این جهان سخن گفته شده است. پس از پرداختن به بیان مسئله، به طرح و تحدید موضوع پرداختیم و جنبهها و ابعاد اصلی را بررسی کردیم. سپس هدف اصلی و اهداف فرعی را بیان نموده و توجه خود را به اهمیت موضوع تحقیق معطوف نمودیم، همچنین ضرورت انجام پژوهش را با توجه به مسائل موجود مورد مطالعه قرار دادیم.
- 1 – گفتار آغازین
جهان اسلام از نظر جغرافیایی شامل سرزمینهای وسیعی می شود كه بدنهی اصلی آن به شكل مستطیلی از كرانههای اقیانوس اطلس شروع شده، تا جنوب غربی و شمال شرقی آسیای مركزی امتداد مییابد و واحدهای كوچكتری چون آلبانی را نیز شامل میگردد، در اقیانوس هند، بنگلادش، بخش بزرگی از هند و سراسر پاكستان و شبه جزیرهی مالاكا، جزایر مالدیو، سوماترا، جاوه، برونئی، گینه نو و میندانائو را در برمیگیرد و همچنین شامل قسمت عمدهی آسیا و آفریقا و بخشی از اروپا می شود. این جهان با بیش از 31 میلیون كیلومتر مربع، بالغ بر یک پنجم مساحت خشكیهای زمین را در برمیگیرد، 57 کشور اسلامی را در خود جای داده است که همگی آنها عضو سازمان کنفرانس اسلامی هستند و بسیاری از کشورهایی که از لحاظ سیاسی و اقتصادی در موقعیت بسیار حساسی قرار دارند در این حوزه واقع میشوند.(صفوی،1387: 34)
البته بیان این مطلب حائز اهمیت است که بدست آوردن تمامی اطلاعات در این زمینه به دلیل گستردگی و تنوع موضوعات کاری دشوار بوده و بعضا به دلیل نبود اطلاعات جامع و کامل در زمینه های فوق، با مطالعه اسنادی سعی نمودیم تا به بررسی حوزه هایی از جهان اسلام و اعضای آن بپردازیم.
به تعبیر دیگر ما در جریان تحقیق تلاش خواهیم کرد تا با بهره گرفتن از روش اسنادی در پی آن باشیم تا با شناخت مختصات این مجموعه، اجزای آن، موقعیت جهان اسلام را در کشورهای اسلامی مورد بررسی قرار دهیم.
- 1- طرح و تحدید موضوع
در این پژوهش به بررسی جنبه های مختلف جهان اسلام چون ابعاد گوناگون زیر میپردازیم.
در بعد اجتماعی به بررسی ابعاد گوناگون کشورهای اسلامی در سطح ویژگیهای اجتماعی مبادرت ورزیدیم.
در بعد سیاسی به بررسی انواع ویژگیهای کشوهای اسلامی در خصوص جزئیات سیاسی اقدام کردیم.
در بعد اقتصادی به مطالعه مشخصاتی از کشورها پرداختیم که در سرنوشت اقتصادی آنها تاثیر عمده دارند.
همچنین به بررسی مسایلی چون ارتباطات درون فرهنگی و میان فرهنگی، همگرایی و واگرایی جهان اسلام و بیداری اسلامی، مبادرت ورزیدیم.
- 1– اهداف فرعی و اصلی
هدف اصلی تحقیق عبارت است از یک پژوهش اکتشافی درباره مختصات جهان اسلام و ارتباطات فرهنگی به منظور تامین منبع درسی جهت دوره کارشناسی ارشد رشته
خرید اینترنتی فایل کامل :
تبلیغ و ارتباطات فرهنگی.
اهداف فرعی تحقیق عبارت اند از:
1 -بررسی کلیات و مفاهیم
2-بررسی توزیع جغرافیایی
3-بررسی ویژگی های جمعیت شناختی جهان اسلام
4-مطالعه شرایط اقتصادی جهان اسلام
5-مطالعه اوضاع سیاسی جهان اسلام
6-مطالعه اوضاع اجتماعی جهان اسلام
7-مطالعه بیداری اسلامی
8-بررسی ارتباطات درون فرهنگی در جهان اسلام و ارتباطات فرهنگی میان کشورهای اسلامی
9-برررسی همگرایی و واگرایی کشورهای اسلامی
- 1– اهمیت موضوع تحقیق
همگرایی و واگرایی کشورهای اسلامی در جهان اسلام از اهمیت بالایی برخوردار است. در گروی همگرایی بالا و تقلیل واگراییها جهان اسلام به وحدتی همه جانبه دست پیدا خواهد کرد. در این صورت قدرت همراه این عظمت خواهد شد و مطمئنا راهی جهت پیشبرد اهداف والای اسلامی و انسانی در پیش روی ما قرار خواهد گرفت.
- 1– ضرورت انجام پژوهش
همچنین وجود تفرقههای مذهبی در کشورهای اسلامی، نشان میدهد که مطالعه همگرایی و واگرایی بین کشورهای اسامی ضروری است. بررسی علل ایجاد همگرایی و دلایل ایجاد واگرایی در جهان اسلام می تواند از وقوع بیشتر این پدیده جلوگیری نماید. مطالعه پدیده واگرایی و علل بروز این پدیده در جهان اسلام نیز ضرورت انجام پژوهش را مشخص می کند. با مطالعه دقیق و یافتن دلالیل آن میتوان از بروز آن جلوگیری نمود. واگرایی را به همگرایی بدل نمود و زمینه قدرتمند شدن جهان اسلام را فراهم نمود.
جهت مطالعه بهتر و موثرتر در مورد جهان اسلام و کشورهای موجود در آن به اطلاعات دقیق و به روزتری احتیاج داشتیم. در مطالعات مقدماتی در منابع و مدارک موجود در راستای موضوع مورد نظر اطلاع یافتیم که ویژگیهایی مربوط به کشورهای اسلامی در ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، نوع و تعداد رسانه ها مربوط به سالیان دور است، بنابراین ما تلاش نمودیم تا اطلاعات به روزتری نسبت به مدارک گردآوری شده درگذشته بیابیم.
امروزه باتوجه به اینکه بیش از یک میلیارد نفرمسلمان در گوشه وکنارجهان زندگی می کند وزعامت ورهبری بسیاری از دولتهای دنیا را بدست دارند ولی بدلیل ناهماهنگ بودن باهمدیگر وعدم اتحاد و همبستگی هر روزبیش ازپیش از ناحیهی بیگانگان ضربات جبران ناپذیری نسبت به اسلام وامت اسلامی وارد می شود ومسلمانان هرروز بیش از دیروز قدرت واقتدار خود را از دست میدهند، اختیارات از آنان سلب میشوند، به بهانههای مختلفی مورد اتهام و محکومیت قرارگرفته وعملا صحنهی رقابتها و تاخت وتازهای آنان قرار میگیرند.
فقدان منبع روزآمد در درس مختصات جهان اسلام و موضوع مورد بحث باعث شده تا اطلاعات در مورد جهان اسلام تنها در سطح ارائه مطالب در مورد ویژگیهای کشورهای اسلامی باشد وهیچگاه به صورت کلی به جهان اسلام پرداخته نشده است. لازم به ذکر است در گذشته های دور استعمارگران اطلاعات دقیقی در مورد جهان اسلام در اختیار داشتند.آنها از این اطلاعات به منظور پیش بینی روشهایی جهت فتنه انگیزی در بین مسلمانان استفاده میکردند این در حالی بود که خود مسلمین در این زمینه فعالیتها و پژوهشهای منسجمی را انجام نداده بودند. مطلب فوق ضرورت انجام اینگونه از پژوهشها را توسط خود مسلمین روشن میسازد.
نتیجه گیری: