جهیزیه مالی است که زن علیالرسم در موقع ازدواج با خود به منزل شوهر میبرد و علاوه بر استفاده خود به شوهر نیز اباحه انتفاع و استفاده آن را میدهد، این مال در مالکیت زن خواهد ماند و شوهر مالک آن نمی شود و ازنظر حقوقی آوردن جهیزیه نوعی اباحه تصرف است که هیچ حقی برای شوهر ایجاد نمی کند و موضوع جهیزیه ازنظر فلسفه وجودی و ماهیت حقوقی آن در کشور ما این‌گونه است که جهیزیه به‌رسم امانت از سوی زوجه در اختیار زوج قرار میگیرد و زوج فقط می تواند از منافع آن استفاده کند.
کلیات پژوهش
الف) سؤالهای تحقیق:
در خصوص موضوع تحقیق سؤالهای اصل به شرح ذیل است:
- آیا زوج اباحه تصرف در جهیزیه دارد؟
- در چه صورتی زوج در قبال جهیزیه زوجه مسئول میباشد؟
ب) پیشینه تحقیق:
- حلی (سال 1403 ه. ق ص 199) مینویسد: «در صورت حدوث اختلاف بین زوجین در مورد مالکیت جهیزیه هر یک مالک نصفی از جهیزیه میباشد.»
- جعفری لنگرودی (سال 1386 ص 203) مینویسد: «مقصود از معنای حقوقی جهیزیه مالی است که دختر علیالرسم در موقع ازدواج با خود به منزل شوهر میبرد و علاوه بر استفاده خود به شوهر نیز حق انتفاع و تصرف آن را میدهد و این اموال در ید زن میباشد.»
- معین (سال 1360 ص 1297) مینویسد: «جهیزیه در لغت به معنی رخت مرده و عروس مرده میباشد و معنای دیگر آن کشتی و آنچه بر پشت میبندند.»
- کاتوزیان (سال 1377 ص 106) مینویسد: «مالکیت حقی است که به‌موجب آن شخص می تواند در حدود قوانین، تصرف در مالی را که به خود اختصاص دارد از تمام منافع آن استفاده کند.»
ج) فرضیه ها:
خرید اینترنتی فایل متن کامل :
- زوج فقط حق اباحه تصرف از جهیزیه را دارد.
- مسئولیت زوج در قبال جهیزیه در صورتی است که استیفای ناروا صورت گرفته باشد.
د) روش تحقیق:
روش گردآوری داده‌ها روش کتابخانه‌ای میباشد و در تحقیق حاضر با تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به نتیجه‌گیری پرداخته می‌شود ازاین‌رو، روش تحقیق روش توصیفی – تحلیلی میباشد.
ه) تقسیم مطالب:
مطالب این تحقیق درمجموع و طی سه فصل به شرح آتی ارائه گردیده است:
در فصل اول به کلیات مفاهیم و تعریف جهیزیه و تاریخچه و تهیه آن در ایران و سایر کشورها و رابطه شیربها و جهیزیه پرداخته شد و مالکیت جهیزیه و چگونگی مسئولیت زوج نسبت به آن در فصل دوم طی سه مبحث بررسی گردیده و در فصل سوم بررسی حقوقی استرداد جهیزیه و صلاحیت دادگاه و نحوه رسیدگی به اختلاف و دریافت جهیزیه و همچنین نحوه صدور حکم و اجرای آن در سه مبحث موردبررسی و تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. سرانجام با نتیجه‌گیری و پیشنهاد به موضوع تحقیق خاتمه دادهایم و در این میان تا حد ممکن سعی نموده‌ایم با بهره گرفتن از اصول کلی حقوقی و فقهی و عرف به تبیین و بررسی آن بپردازیم.
